İnsan hayatında insana dayanak yani destek olan iki önemli unsur var: Birisi ilim, diğeri de maddiyat, yani para... Bu ifademin daha net algılanması ve anlaşılabilmesi için konuya tersinden bakarak yaklaşacak olursak; insanı ve insanlığı mahveden iki şey bütün çıplaklığıyla dimdik ortada, aşikâr..! Bunlardan birisi CEHALET, diğeri YOKSULLUK...  Yoksulluğun yok edilmesi için çalışmak, çok çalışmak; plânlı-programlı çalışmak  ve hele-hele ilmi esas alarak mantıklı çalışmak kural olmalıdır. Ancak bu yolla somut sonuca ulaşılır kanaatindeyim... Aksini savunmak ilmi inkâr etmek olur, ki bu düpedüz cehalettir...

      Cine-periye, şeytana inanmak ve tapmak; nazar değme inancını kabullenip eşek b....dan muskayı boynuna  takıp kerameti b...tan beklemek; çaput-bez ve özellikle de tuvalet kağıtlarına ‘dilek ve temenniler’ yazıp ağaçların dallarına asmak; üfürükçü ve falcılardan medet ummak; kısacası bu masalların maskarası olmak, içinde bulunduğumuz milenyum çağında bana göre cehalettir ve mantıksız  örneklerdir. Bütün bu çirkinliklere ve kusurlara hoş görüyle bakıp yaklaşmak da daha açık ve net deyişle toplumsal yanlış ve katmerli CEHALETTİR !.. 

      İşin aslına bakıldığında, CEHALET toplumumuzda aşama kaydetmiş ve bir kültür düzeyi oluşturmuştur... Cehalet -tıpkı- bir virüs gibi  aileden başlayıp, yaygınlaşarak tüm topluma bulaşmıştır. Misâl mi istiyorsunuz?  Yalanın ve yanlışın hoş görülmesi, hatalı kişilerin uyarılmamaları, duyarsızlığın normal davranış biçimi sayılıp toplumsal tepki verilmemesi, cehaletin temelini  teşkil etmiyor mu?  Son günlerin gündemi ‘KÜRESEL ISINMA’ her ne kadar  ‘DÜNYA’nın sorunu gibi görünse de; kıyametin  kopmasına adım-adım yaklaşılması, ekolojik dengenin ve evrensel düzenin bozulması, yokluklar-kıtlıklar yaşanması, tabiatın hunharca katledilmesi, anız ve ormanların halen yakılıyor olması,  israf edilen suların  yerin derinliklerine çekilmesine zemin hazırlanması, toplumsal cehaletimizi kanıtlayan en çarpıcı örnekler değil midir?

      Her işin başı EĞİTİM  ve şarttır diyoruz !.. Eğitim önce aileden başlar. Öyleyse  herkes önce  kendi kapısının önünü süpürmeli, ki ancak kapısı pis olan komşusunu eleştirme hakkını kendinde görebilsin...Herkes önce kendi nefsinin, kendi vicdanının muhasebesini yapıp kendini sorgulayıp, yargılayıp denetlesin ki, karşısındakinden daha mükemmelini isteme ve bekleme hakkını kendinde görebilsin... Bir dost bana “Seni onurlandıran en önemli özelliğin nedir? diye sormuştu: Ben de  “İnsanlara, hürmet ve  hizmet etmek için yaratılmışım” cevabını verdim. Çünkü “incinsen de incitme” felsefesini ilke edinenlerin başkaca ‘istisnası’ olamaz... Zira Mevlâna da “CAHİL KİMSENİN YANINDA KİTAP GİBİ SESSİZ OL !”diyor.   Yeri gelmişken yöremiz diliyle  demem gerekirse: “Süsünüyün köküne sumsuğu kodum mu oturtur; alimallah, yere iki seksen uzatır, boyuyun ölçüsünü alırım!” denilmesi de en büyük cehalettir. Sonuç: Cahil cüreti !

      Çok geniş biçimde ele alınması gereken ‘CEHALET’ konusunu zaman-zaman irdelemek, incelemek, gündeme taşımak bir köşe yazarı olarak görevimdir. Bakınız bu hususta Tahir Olgun üstadımız ne diyor dizelerinde: “A çocuk kalmışsın ilimde sıska/ Ne ilâç kâr eder sana, ne muska !”

       İlmi esas alan aydın toplumlarda cehalet reddedilir... Cehaletin şimşirine ve cafcaflı  kürklüsüne ‘cahil’ denir ve bence böyleleri yaşayan ölü  fosildir. Daha çarpık olanı, acemi elindeki davul gibi kulağımıza ve kafamıza hoş gelmeyen cırtlak ve   ritimsiz sesler çıkarırlar. Üstelik bunu marifet sanırlar veya sayarlar !  Zaten âlim ölse de yaşar. Aşık Veysel kendini yırtarcasına “Yeter gayri yumma gözün kör gibi” derken, verdiği mesajı algılamayanlaradır sözüm. Yine toprağımızın  bağrından çıkarak  tüm medenî âleme ışık olmuş hemşehrimiz Şeyh Edebalî Osman Bey’e öğüdünde “üç kişiye acı: Cahiller arasındaki alime, zenginken fakir düşene, hatırlı iken itibarını kaybedene” diyor.

      Sözün özü: Bütün bu anlattıklarımdan sonra yine de bu yazımın sonunu istediğim şekilde bağlayıp son noktayı koyamadım. Gönlümden dökülen ve arzu ettiğim mesajımı bir türlü sunamadım. Lütfen  cehaletimi bağışlayın efendim .

     Hoşça kalınız.

Duran ERDOĞAN

Kırşehir Anekdotları Yazarı

www.duranerdogan.com